Omurilik yaralanmasının etkileriyle başa çıkmak çok kolay değildir. Bu dönemde alkol, tütün ya da diğer bağımlılık yaratan alışkanlıklar edinmek muhtemeldir. Omurilik yaralanmalı bazı insanlar hastalıkları sonrası dönemde alkol kullanmaya başlar ya da diğer zararlı alışkanlıklar edinirler. Eğer omurilik yaralanmanız varsa bu tür maddelerin rehabilitasyon sürecinize ciddi anlamda zarar vereceğini ve sağlığınızı olumsuz şekilde etkileyeceğini lütfen aklınızdan çıkarmayın. Bu makalede daha sağlıklı seçimler yapmanız için ihtiyaç duyacağınız bilgilerden bahsedeceğiz.
Bu Hikayelerden Herhangi Biri Size Anlam İfade Ediyor mu?
– Ahmet’in çok kötü spazmları var; reçeteli ilaçlarından günde iki doz kullanıyor ve böylece iş arkadaşlarıyla bir kaç kadeh içki içebiliyor.
– Fatma kötü bir gün geçirdi ve kendini keyifsiz hissediyor. Eskiden onun için çok kolay olan şeyler ona artık çok zor geliyor. Yatağına uzanıyor, TV’yi açıyor ve gecenin ilk birasının kapağını açıyor.
– Kerem kazadan beri kendini yalnız ve üzgün hissediyor ve evden nadiren ayrılıyor. Kendini daha iyi hissetmesi için eşi ona bira alıyor. Eşi, kazadan önce evde alkol almasına izin vermezdi.
– Ceyda acı içinde. Birden fazla doktor ihtiyaç olması halinde kullanması için ağrı kesiciler yazıyor ve Ceyda bir çok ağrı kesiciyi aynı anda kullanıyor.
Eğer yukarıda verilmiş olan farklı durumlardan birinde ya da birkaçında kendinizi görüyorsanız o zaman çeşitli problemlerle karşılaşabileceğinizi de bilmelisiniz.
ALKOL
Alkol tüketimi çeşitli sağlık problemlerine yol açabilir. Temel organları ve vücut fonksiyonlarını etkileyebilir. Engelli bazı bireylerde alkol ya da diğer maddelerin kullanımı çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bunun sebebi insan vücudu ve beyninin kullanılan ilaçlara karşı verdiği tepkidir. Örneğin sinir sistemi bozuklukları olan insanların bazıları alkol ya da diğer maddeleri tüketmeleri halinde nöbet geçirebilirler.
Alkol kullanmak;
– koordinasyon bozukluğu ve uyuşukluğa sebep olur,
– ilaçların etkilerini hızlandırarak ya da yavaşlatarak ilaç tedavi programını karıştırabilir,
– antibiyotiklerle karıştırıldığında baş ağrısı, hızlı kan basıncı, hızlı nefes alıp verme ve kusma gibi semptomlar göstererek tehlikeli olabilir,
– alkol sebebiyle olur olmadık yerlerde kendinizden geçmeniz halinde deri yaralanmalarına sebep olabilir,
– su kaybına ve daha sık idrara çıkmanıza sebep olur. Yapacağınız büyük bir alem katerezisyon programınızı değiştirip, saatlik çizelgenizi bozabilir ve idrar torbası veya böbrek enfeksiyonuna yol açıp idrarınızı bilinç dışı yapmanıza sebep olabilir,
Kısacası alkol + yaşlanma + omurilik yaralanması riskli bir kombinasyondur.
Yaş Faktörü
55 yaşında ya da daha yaşlı olan Amerikalıların 10-15%’i alkol bağımlısıdır ve bu sayı daha genç yaştaki insanlarla hemen hemen aynıdır. Kalp krizi sebebiyle hastanelik olan yaşlı insan sayısı kadar alkolle alakalı problemler yüzünden hastanelik olan 55 yaş civarı insan vardır. Kullanım ve bağımlılık yaşla birlikte azalmaz ve içme problemi olan yaşlı insanların en azından üçte biri bu problemleri hayatlarının sonraki döneminde spesifik durumlar, krizler ya da travmalar yaşadıkları için geliştirirler. Zaman ilerledikçe – bazen sadece bir kaç ay içinde – içki problemi daha da içinden çıkılmaz bir hal alır.
Omurilik Yaralanması Faktörü
Araştırmacılar aşağıda verilen dramatik yaşam değişikliklerinin risk faktörü oluşturduğunu ifade ederler:
– değer verilen birinin kaybı veya evlilik stresi,
– emeklilik, eksik iş gücü veya işsizlik,
– düşük gelir veya ekonomik problemler,
– sağlık problemleri veya hareket kabiliyetinde ve işlevlerde azalma,
– bağımsız yaşamın azalması ya da yok olması,
– yalnızlık veya aşırı boş zaman.
Bunlardan herhangi biri tanıdık geliyor mu? Bu etkenlerin bir çoğu omurilik yaralanması olan bazı insanlara tanıdık gelecektir. Belki de bu yüzden omurilik yaralanması olan insanların genel popülasyona göre aşırı alkol kullanımı ve bağımlılık oranı iki kat fazladır.
Alkol Bağımlısı mısınız?
Lütfen kendinize şu soruları sorun.
– Hiç içkiyi azaltmayı düşündünüz mü?
– İnsanlar içki içmenizi eleştirerek sinirinizi hiç bozdu mu?
– İçki içme konusunda hiç kendinizi kötü ya da suçlu hissettiniz mi?
– İçki sersemliğinden kurtulmak ya da sakinleşmek için sabah kalktığınızda ilk iş olarak hiç içki içtiniz mi?
Bu 4 soru içki problemlerini tanımlamak için profesyoneller tarafından kullanılan CAGE anketinde kullanılır. Herhangi birine ‘Evet’ cevabı vermeniz bir uyarı işareti olarak görülmelidir. İki tanesine ‘Evet’ demeniz ise kırmızı alarm anlamına gelir. Şu ana kadar ankete 2 tane ‘Evet’ cevabı veren insanların 81-97%’si gerçekten alkol bağımlısıdır.
“Ama Ben Farklıyım.”
İçki problemini tanımlamak için kullanılabilecek daha başka bir çok soru ve içkinin sadece sosyalleşme aracı olmaktan öteye gittiğini gösteren bir çok davranış vardır. Karar vermek konusunda zorlanılan kısım, davranışların bir çoğunun hatalı bir biçimde engellilik durumu ya da yaşlanmayla açıklanmaya çalışılmasıdır.
Eğer aşağıda sıralanan durumlardan herhangi biri size tanıdık geliyorsa ve bir süredir devam ediyorsa bu durumları içki problemi için kırmızı alarm manasında değerlendirmelisiniz.
– sinirleri sakinleştirmek, endişeleri unutmak ve depresyonu azaltmak için içmek,
– yemek yemeğe karşı olan ilgisizlik ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları,
– yalnız veya gizlice içmek,
– içki içmeyi bir geleneğe ya da günlük rutine dönüştürmek; mesela her yemek öncesinde ya da sonrasında içmek gibi,
– içki yüzünden oluşan tıbbi, sosyal ya da ekonomik problemler,
– ayıkken asabi, alıngan ve mantıksız hareket etmek,
– hobilere ve aktivitelere karşı ilginin kaybedilmesi ve yalnızlaşma,
– alkol sebebiyle düşme, kazalar, yetersiz kişisel bakım ve egzersiz azlığı,
– barınma problemleri.
İçki Neden Bir Problemdir?
İnsanlar yaşlandıkça vücutları alkolle başa çıkmak konusunda yeteneklerini giderek kaybetmeye başlar. Sonuç olarak alkol tüketimi artmasa bile içki içmek daha problemli bir hal alır.
Alkol tüm yaşlı insanlar için ciddi sağlık ve güvenlik problemlerine yol açar. Omurilik yaralanmalı insanlar daha büyük bir risk grubundadır çünkü vücut sistemleri zaten tehlike altındadır ve daha fazla ilaç kullanmak zorunda kalabilirler.
Diğer tehlikeler de şu şekilde sıralanabilir:
– Reçeteli ilaçlarla beraber kullanılan alkol, muhakeme gücünü ve koordinasyonu bozabilir, ilaçların etkisini artırıp azaltabilir ve uyuşukluğa sebep olabilir.
– Yukarıda belirtildiği gibi alkol su kaybına ve daha sık idrara çıkmanıza sebep olur. Yapacağınız büyük bir alem katerezisyon programınızı değiştirip, saatlik çizelgenizi bozabilir ve idrar torbası veya böbrek enfeksiyonuna yol açıp idrarınızı bilinç dışı yapmanıza sebep olabilir.
– Yine daha önce belirtildiği gibi antibiyotiklerle karıştırıldığında baş ağrısı, hızlı kan basıncı, hızlı nefes alıp verme ve kusma gibi semptomlar göstererek tehlikeli olabilir.
– Alkol güvenli bir hayatı da tehikeye sokar. Alkol sebebiyle düşmeniz ve trafik kazası geçirme ihtimaliniz daha fazladır. Yatak transferlerinizi ve hareket kabiliyetinizi de güvenli bir şekilde yapmanıza engel olur.
– Yaşlanmaya bağlı olduğu düşünülen uykusuzluk, depresyon ya da cinsel istek azlığı aslında alkolden kaynaklanıyor olabilir. Alkolden kaçınmak ya da hiç değilse azaltmak, ‘sözde’ yaşlılığa bağlanabilecek bir çok semptomu saf dışı bırakmak için uygulanabilecek en etkili yollardan biri olabilir.
İyi Haberler
Yaşça daha büyük yetişkinlerin alkol tedavisi gördükten sonraki en az bir yıl içinde içkiden uzak kalma bakımından en yüksek başarıyı gösterdikleri görülmüştür. Yaşça büyük yetişkinlerde madde kullanımı genelde bir yakının kaybı, acı, yalnızlık, emeklilik ve hastalık gibi olumsuz durumlardan kaynaklanır. Bu kayıplarla başa çıkmak için yalnızlığı azaltmak, depresyonla ilgili konuşmak ve yaşlanmaya bağlı oluşan stres kaynaklarını azaltmak gibi stratejiler kullanılabilir.
İşin iyi olan kısmı; madde kullanımıyla bağlantılı olan sağlık problemleri, kendine güven kaybı, çok fazla boş zaman, yalnızlık, depresyon, ekonomik endişeler ve ailevi sorunlar gibi faktörlerle daha önceden de başarılı şekilde mücadele ettiniz. Yapacağınız şey bu sorunlarla mücadele ederken kullandığınız şeyleri hatırlayıp kendinize şunu söylemeniz: “Bu sorunu nasıl aşacağımı biliyorum.”
Bir omurilik felçliden tavsiye:
“Kötü bir alışkanlığı bırakmak ya da hayatınızda olumlu bir değişiklik yapmak istiyorsanız bu değişimi başlatması gereken kişinin ‘siz’ olduğunu bilmelisiniz. Yani insanlar size ne yapmanız gerektiğini defalarca söyleyebilirler ama siz istemediğiniz takdirde değişim asla başlamayacaktır.”
- Bu makale aşağıda linki paylaşılan websitesinden alınarak tarafımdan Türkçe’ye çevirilmiştir.
- This article was translated from the original article given in the link below.
